بهای آزادی بیان در بحرین همچنان بسیار بالا است. تقریباً دو ماه از صدور عفو سلطنتی که بر اساس آن نیمی از زندانیان سیاسی در بحرین آزاد شدند، میگذرد.
بهای آزادی بیان در بحرین
مخالفان به سختی تلاش میکنند تا به پیشرفت خود ادامه دهند و به این تحولات ناگهانی به شکل مثبت واکنش نشان دهند، بدون اینکه این به معنای دست کشیدن از خواستههای سیاسیشان یا کوتاه آمدن از آنها باشد.
این موضوع آزادی بیان در بحرین را به امری مشابه راه رفتن روی یک طناب محکم تبدیل کرده است که مخالفان (بیشترشان) بر روی آن حرکت میکنند. از یک سو، سعی میکنند از هر گامی که ممکن است جو را تیره کرده و هر فرصتی برای آزادی بقیه زندانیان سیاسی را ببندد، پرهیز کنند.
و از سوی دیگر، مقاومت میکنند تا هیچ نشانهای از تسلیم یا شکست ارسال نکنند، و برای آنچه پس از خالی شدن زندانها میآید، آماده باشند.
پیامهای مبهم از سوی مقامات رسمی
در مقابل، موضع طرف رسمی کاملاً با تلاشهای مخالفان برای آسانتر کردن آزادی بیان در بحرین همسو نبوده است. آنها پیامهای مبهم و غیر واضحی ارسال کردهاند که شامل موارد زیر بوده است:
- 1. تغییر روش برخورد با پرونده روابط با ایران: مقامات رسمی به صراحت اعلام کردهاند که خواهان میانجیگری روسیه برای پایان دادن به قطع رابطه با ایران هستند و ادعا میکنند که هیچ مشکلی با این همسایه وجود ندارد. این تغییر، عملاً دست کشیدن از روایت ۱۳ سالهای است که ایران را به حمایت از مخالفان، دخالت در امور بحرین و تلاش برای بیثبات کردن کشور متهم میکرد.
- 2. برخورد امنیتی سختگیرانه با مراسم یادبود: مقامات با مراسم یادبود روحانیون شیعه که توسط بزرگان علمای شیعه بحرین دعوت شده بود، برخورد امنیتی سختگیرانهای کردند. این برخورد شامل تهدید علیه مأتم السنابس که قرار بود این مراسم را میزبانی کند، بود. این رفتار، یادآور سالهای گذشته است که در آن راه حل امنیتی در صدر قرار داشت و آزادی بیان در بحرین را به آرزویی دست نیافتنی تبدیل کرده بود.
افزایش سرکوب که مسیر گشایش سیاسی در بحرین را تهدید میکند
واکنش طبیعی به ابراز خشم عمومی پس از کشتار رفح میتوانست بدون هیچ پیامدی بگذرد، اگر سیاست سرکوب شدید توسط مقامات اعمال نمیشد.
نیروهای امنیتی با معترضان مسالمتی که برای محکوم کردن رژیم صهیونیستی و ایالات متحده به خیابانها آمده بودند، به شدت برخورد کردند و پیامی ارسال کردند که راه حل امنیتی همچنان در صدر قرار دارد و سیاست سرکوب همچنان حاکم است و آزادی بیان در بحرین همچنان یک رویاست.
تشدید محدودیتها بر زندانیان در زندان جو
محدودیتهای سرکوبگرانه تنها به خیابانها محدود نشده و به زندان جو نیز رسیده است. در یک گام تشدیدی جدید، اداره زندان اقدام به اعمال تدابیر سختگیرانهای بر زندانیان معترض کرد که شامل انتقال هر زندانی که از ساختمان خارج میشود به ساختمانی دیگر بدون اجازه بازگشت بود.
این تدابیر که از ۲۸ مه ۲۰۲۴ آغاز شده، به افزایش تنش درون زندان منجر شده و زندانیان از ترک ساختمان به دلیل نگرانی از سلامت خود میترسند. جمعیت الوفاق گزارش داده که “تعدادی از زندانیان به درمانگاه زندان منتقل شده و تاکنون بازنگشتهاند”.
پیامهای متناقض از سوی مقامات
این تحولات نگرانکننده در زمانی رخ میدهد که مقامات پیامهای مثبتی مبنی بر نزدیک شدن به گشایش سیاسی در کشور و قرار دادن اختلافات بر سر میز مذاکره بین خود و مخالفان ارسال میکنند.
اما اقدامات سرکوبگرانه بر روی زمین، تردیدهایی درباره نیات مقامات ایجاد میکند و یادآور درگیریهای گذشته بین “جناح بازها و کبوترها” در داخل قدرت است. پس از ۱۳ سال از سیاست سرکوب که تنها به افزایش تنش و اختلاف منجر شده، آشکار است که راه حل امنیتی به شکستی کامل منجر شده و زمان آن رسیده که یک روش جدید که به گفتگوی جدی و راهحلهای سیاسی واقعی منجر شود، اتخاذ شود.
دو گزینه پیش روی مقامات
مقامات دو گزینه بیشتر ندارند:
- یا مسیر “چرخش سیاسی” که دو ماه پیش آغاز شده را ادامه دهند،
- یا به سیاست سرکوب ناکامی که سالها آزمایش کردهاند و نتیجهای نداشته بازگردند.
تنها گزینه گفتوگو و بازگشایی میتواند بحرین را از بحرانهای انباشته نجات دهد و آرزوهای مردمش را برای آیندهای بهتر محقق کند.
منبع: شبکه اللؤلؤة